MENOPAUZE

WAT IS DE MENOPAUZE?

De menopauze begint wanneer een vrouw geen menstruaties meer heeft en ze niet meer op natuurlijke wijze zwanger kan worden. Het hoort bij het ouder worden en begint gewoonlijk tussen de 45 en 55 jaar, wanneer het oestrogeengehalte van de vrouw afneemt. Deze verandering, die leidt tot de laatste menstruatie van de vrouw, wordt perimenopauze genoemd. In een aantal studies is onderzocht of vrouwen met hiv vroeger door de menopauze gaan dan vrouwen zonder hiv. De resultaten zijn tegenstrijdig, want uit sommige studies bleek dat vrouwen met hiv wel vroeger door de menopauze gingen, maar andere studies toonden geen verschillen aan. Hieruit blijkt dat meer onderzoek nodig is op dit gebied.

Als je vragen hebt over de menopauze of hoe de menopauze van invloed kan zijn op jou, raadpleeg dan je zorgteam.

INFORMATIE VOOR TRANSGENDERVROUWEN DIE AL HORMOONSUBSTITUTIETHERAPIE (HST) NEMEN

Transgendervrouwen die hormoonsubstitutietherapie (HST) nemen, kunnen regelmatig menstruatieachtige symptomen hebben zoals krampen, opgeblazen gevoel en misselijkheid, maar ze hebben geen menstruatie. Daarom ervaren transgendervrouwen de menopauze anders dan cisgendervrouwen. Elke transgendervrouw zal de menopauze ook iets anders beleven. Het is dus belangrijk dat je praat met je zorgteam. Zij kunnen je advies geven op basis van jouw persoonlijke ervaringen en symptomen.

Ga geen behandeling voor je hiv uit de weg omdat je HST neemt. Als je je zorgen maakt over een mogelijke interactie tussen je hiv-behandeling en je HST, raadpleeg dan je arts. Hij/zij kan je adviseren over een geschikte hiv-behandeling die voldoet aan jouw behoeften.

Als je HST neemt met injecties, is het belangrijk dat je een goede naaldhygiëne hanteert (nieuwe naalden gebruiken, telkens gesteriliseerde naalden gebruiken en gebruikte naalden op een verantwoordelijke manier weggooien) om te vermijden dat je andere infecties oploopt zoals hepatitis C, of hiv doorgeeft aan anderen door naalden te delen.

WAT ZIJN DE SYMPTOMEN VAN DE MENOPAUZE?

De menopauze geeft bij verschillende vrouwen verschillende symptomen, zoals:

• Veranderingen in de menstruatie
• Opvliegers
• Nachtelijk zweten
• Slecht humeur
• Prikkelbaarheid
• Verlaagd libido
• Vaginale droogheid
• Slaapproblemen
• Vermoeidheid

De symptomen kunnen maanden en zelfs jaren voordat je menstruaties stopt optreden en ze kunnen tot vier jaar na je laatste menstruatie aanhouden. Sommige vrouwen kunnen ze zelfs nog veel langer voelen.

IS DE MENOPAUZE ANDERS VOOR VROUWEN MET HIV?

Er is niet veel onderzoek uitgevoerd op dit gebied en de studies die beschikbaar zijn, spreken elkaar tegen. Uit sommige studies blijkt dat vrouwen met hiv vroeger door de menopauze gaan en meer symptomen hebben dan andere vrouwen, maar andere studies tonen dat niet aan. Volgens sommige studies zouden vrouwen met hiv ook meer moeite hebben om menopauzesymptomen te herkennen en onder controle te houden, omdat ze niet weten of de symptomen gerelateerd zijn aan hiv of aan de menopauze.

Sommige vrouwen kunnen zulke ernstige menopauzesymptomen vertonen dat ze enkele dosissen van hun hiv-medicatie vergeten te nemen. Als je hier last van hebt, laat dat dan weten aan je zorgteam. Jouw zorgverleners weten het beste hoe ze je kunnen helpen.

Ook werd aangetoond dat het risico op osteoporose (dunner wordende botten) hoger is bij mensen met hiv en bij vrouwen na de menopauze. Als je je zorgen maakt, praat dan met je zorgteam.

HOE HOU JE DE MENOPAUZE DRAAGLIJK?

Behandelingen om symptomen te verminderen tijdens de menopauzale overgang zijn hetzelfde voor vrouwen met hiv als voor andere vrouwen. Praat met je zorgteam als je vragen hebt over een behandeling voor je menopauze.

VERANDERINGEN IN JE LEVENSSTIJL OM JE SYMPTOMEN DRAAGLIJK TE HOUDEN

• Gezond en evenwichtig eten, en regelmatig bewegen kunnen sommige menopauzale klachten verbeteren
• Natuurlijke supplementen en kruidenkuren kunnen ook helpen, maar ze kunnen reageren met je hiv-medicatie. Bespreek dit soort supplementen daarom eerst met je zorgteam.

HORMOONSUBSTITUTIETHERAPIE (HST) EN ANDERE BEHANDELINGEN

Als je ernstige menopauzale klachten hebt die je dagelijks leven in de weg staan, dan kan je zorgteam enkele behandelingen voorstellen zoals:

• Hormoonsubstitutietherapie: tabletten, patches voor op de huid, gels en implantaten die de symptomen verzachten door het oestrogeen te vervangen
• Vaginale oestrogeencrèmes, glijmiddelen of hydraterende producten tegen vaginale droogheid
• Cognitieve gedragstherapie (CGT): een soort gesprekstherapie die kan helpen bij een slecht humeur en angst

Als jouw menopauzesymptomen je last bezorgen, praat dan met je zorgteam over de risico’s en voordelen van HST om je te helpen beslissen wat goed is voor jou.

WAT ALS IK AL HST NEEM?

Transvrouwen die HST nemen, hebben vaak geen menstruatie, maar kunnen wel menstruatieachtige symptomen hebben. De menopauze, zoals algemeen bekend, kan dus anders ervaren worden door transgendervrouwen dan door cisgendervrouwen, en elke ervaring is uniek. Er zijn maar enkele studies over dit onderwerp en het is dus beter om de laatste informatie en advies te krijgen van jouw zorgteam. Dat advies is namelijk aangepast aan jouw eigen ervaring en symptomen.

OSTEOPOROSE NA DE MENOPAUZE

Je botten worden zwakker wanneer je ouder wordt. Dit gebeurt bij iedereen. Deze verandering vindt gewoonlijk wel sneller plaats bij vrouwen na de menopauze. Oestrogeen is belangrijk voor een gezonde botgroei. Daarom kan hormoonsubstitutietherapie (HST) helpen om je botten te beschermen tegen osteoporose terwijl je jouw behandeling volgt. Ga naar de pagina over gezonde botten voor meer informatie.